PANCAR TARIMININ EFSANELERİ !

PANCAR TARIMININ EFSANELERİ !

-Pancar Çavuşları; Resmiyetteki adıyla; Ekim Söküm Çavuşları.

Ülkemizde: Şeker Fabrikalarının kurulmasıyla birlikte Şeker Fabrikalarında istihdam edilen ve pancar ekim sahalarında görevlendirilen kişilerdir Ekim söküm Çavuşları.

Genellikle Köylerde tarımla uğraşan, Yöreyi iyi bilen, halkla (Çiftçiyle) iletişimi kolayca sağlayabilen, Şeker Fabrikası ile Çiftçiler arasında köprü oluşturma kabiliyetine sahip kişilerden seçilen bu şahıslar Pancar Tarımının da can suyu idiler.

Şeker Fabrikaları çok geniş bir alanı kaplayan Pancar tarımını takip etmek için Bu alanları Bölgelere ayırmış, Ayırdığı bu bölgelerde de Pancar Bölge Şefliği unvanıyla teşkilatlanmış, Bu teşkilatın başına da Şef unvanıyla Ziraat Mühendisleri koymuş, bu Şefliğe bağlı olarak ta Bölgede ki Pancar tarım alanlarının çokluğu-genişliği ile orantılı olarakta Pancar Ekim Söküm Çavuşları istihdam etmiştir.

Bir zamanlar Amasya Şeker Fabrikasının da Yirmi civarında Pancar Bölge Şefliği var idi. Bu bölgelerin sayısı Çorum, Çarşamba, Kastamonu Şeker Fabrikalarını faaliyete geçmesi ile sayıları azaldı.

Yani: Amasya, Suluova, Gümüşhacıköy, Merzifon, Kayabaşı, Havza, Vezirköprü, Taşova, Erbaa vs. Pancar Bölge Şeflikleri gibi.

Bu bölgelerde Yukarıda belirttiğim gibi her bölgenin pancar ekim alanıyla orantılı olarak az veya çok Ekim Söküm Çavuşu var idi.

Evet: Bir zamanlar Suluova Bölgesinde de Ekim Söküm Çavuşları var idi.

Bunlar: Nazım Aslan, Ahmet Bakır, Salim Ertürk, Tahsin Gökçe, Kamil Çavuş, H.Ali Kantar, Salih Öztürk, Bayram Bakır Zekai Gökçe, İbrahim Ayhan, Rıza Şaban, Cafer Koyuncu, vs. gibi.

-ŞİMDİ DE: Suluova (Merkez) Pancar bölge Şefliği EKİM SÖKÜM ÇAVUŞLARINDAN

-NAZIM ASLAN : 1941 doğumlu. 1969- 1993 yıllarında Ekim Söküm Çavuşu(İlk çavuşlardan)

-ve BAYRAM BAKIR :1957 doğumlu.1979-2004 yıllarında Ekim Söküm Çavuşu olarak (Son Çavuşlardan) görev yapanlardan dinlediklerimi özetle aktarıyorum:

Bize verilen ortalama 7-8 köydeki görev alanlarımızda ki her Çiftçi ile direkt iletişim sağlardık., Bir zamanlar atlarla, daha sonra motorlu bisikletlerle ve daha sonraları da Fabrikanın temin ettiği motorize vasıtalarla Her çiftçinin evine, arazisine o hanenin sahibi imiş gibi girip çıkabilir, sofrasına teklifsiz oturur, kendimizi o aileden sayar, pancar ekimi yapmakta nazlananları bu suretle ikna ile pancar ektirir idik..

Öyle ki: Her çiftçinin karakterini bildiğimiz gibi görev aldığımız tarım alanlarındaki toprağında karakterini ezbere bilirdik. Pancar ne zaman ekilir, pancara su, güre ne zaman verilir, çapa ne zaman yapılır, söküm ne zaman gerçekleşir hepsini bilir bu itibarla çiftçiyi yönlendirir hem çiftçinin emeğine zarar gelmemesini hem de Fabrikaya verilen taahhüdün yerine getirilmesini sağlamış olurduk.

Hatta pancar daha hasat edilmemişken pancarın tarladaki durumuna bakarak pancar verimini yüzde yüze yakın tahmin eder, bunları da Fabrikaya rapor ederdik.

Pancar söküm zamanını biz belirler, Fabrikaya sevkine de biz karar verir idik.

Biz Ekim Söküm Çavuşlarının samimi gayretlerini gören çiftçilerde bizim bir dediğimizi ikiletmez pancar tarımına devam ederdi.

Ve böylece Şeker Fabrikası da arzu ettiği pancara kavuşur idi.

Bizim zamanımızda Pancar ekimi; soğan, elit gibi alternatifi olmasına rağmen yine de ekim yine de arzu edildiği kadar olurdu.

Zira: Bizim için çiftçi ile iletişim çok önemli idi ve hatır için pancar ektirdiğimiz çiftçimizde çok olmuştur. Yine öyle ki. Görev aldığımız bölgelerde bizsiz düğün dernek olmaz, biz gitmeden cenaze kalkmazdı. Çitçi ile yakınlığımız bu derece de idi.

Şimdi ise durum farklı. 2007 de Pancar Ekim Söküm Çavuşları kadrosu lağvedildi. Bu görevi; Yöreyi tanımayan Ziraat Mühendisleri devraldı. Köylü ile iletişim zayıfladı. Tarladaki tahmini verim ile Fabrika Laboratuarında yapılan polar arasındaki fark büyüdü. Pancar taban fiyatları Pancar Çiftçisini memnun etmedi.

Bu durum çiftçiyi ekimden caydırıcı hale getirdi. Dolaysıyla Çiftçi Pancar ekim sistemini beğenmedi. Pancar eken Çiftçi sayısı da azaldı.

Bu bakımdan Şeker Fabrikalarının ham maddesi- ana maddesi olan pancar tarımının bollaşması, çiftçinin pancar tarımına yeniden sarılması için Çavuşluk sisteminin geri getirilmesi- Fabrikamızın Bacasının ebediyen tütmesi hepimizin arzusudur.

Not: Pancar tarımının Duayenleri olan Ekim Söküm Çavuşlarından Hakka yürüyenlere Rahmet Hayatta olanlara sağlıklı ömürler dilerim.

YAZAR: EKREM GÜN