ÇOCUKLARDA EKRAN BAĞIMLILIĞI

ÇOCUKLARDA EKRAN BAĞIMLILIĞI

-Suluovalı emekli bir öğretmenimizin isteği üzerine yazdığım bir yazı olacak çocuklardaki ekran bağımlılığı…

Gözlemlerim, tecrübelerim ve okumalarım üzerine yazımı oluşturmaya çalıştım…

Gerede’de Fatih (10) vardı komşumun oğlu… Bilgisayarda oyunla çok vakit geçirdiğini görünce biraz konuşmuştuk bu durum üzerine; “sana bilgisayardan uzak dur demiyorum. Öncelikle derslerini yap. Bilgisayarla da vakit geçir ama yararlı işler üzerine vakit geçir” demiştim. Kodlamayı yeni (2017) duymuştum o günlerde. Kodlama üzerine de bir çalış bakalım demiştim Fatih’e. Bir öğle arası evime gidecekken beni bekleyip evlerine davet etmişti Fatih. “Seninle konuşmamız üzerine hafta sonu kodlamayı araştırdım bak şu işlemleri yaptım” diyerek ekranda yaptıklarını göstermişti. Çok sevinmiştim Fatih’i olumlu etkilediğime ve Fatih’in enerjisini olumlu yönde sarf etmesine…Farkındalık katabilmek ne edici çocuklara…

Yeğenim Miraç yaklaşık 4 yaşındayken telefon üzerinden internet ile tanıştı. Köyde beraber geçirdiğimiz süre boyunca mümkün olduğu kadar birebir ilgilendim Miraç ile. Yararlı paylaşımlar izlemesi için uygun içerikli görüntüler izletmeye çalışsam da ekrandan uzak kalması için taburelerle oyun kurmaktan tutunda bahçedeki uzun tahtalar üzerinde yürümeye varana kadar çoğu şeyden oyun aracı yapabildik, beraber meyve ağaçlarını suladık, bahçedeki fazla taşları topladık …Çocuğu ekrandan uzak tutabilmek için birebir ilgilenmek, oyun üretebilmek…

Üç yaşa kadar çocukların ekran ile tanışması uygun görülmüyor. Sonrasında da yaş grubuna göre yararlı içerikli eğitici paylaşımların izlenmesi isteniyor ve tabi sınırlı süre zarfında…

Bu zamanda etrafta o kadar negatif etken varken milli ve dini değerlere sahip, dünyaya entegre olabilecek nitelikte bir çocuk yetiştirmek hiç kolay değil ama böyle çocuklar yok da değil.

Çocuklarda ekran bağımlılığı olmaması için öncelikle anne babaların ve çevresindeki diğer insanların ekrana bağımlı yaşamaması gerek. Tamamen ekrandan uzak tutmak ise ne mümkün ne de doğru. Zira bilişim çağında teknolojiden uzak kalmak da uygun görülmüyor.

Öncelikle çocuklarımız ile yakından iletişim kurmak gerekiyor. Sevgimizi, ilgimizi hissetmeleri kesin şart. Birebir vakit geçirmek, sohbet edebilmek, isteklerini, sevinçlerini, hedeflerini, yeteneklerini, korkularını, kaygılarını bilmek önemli… Onlara güven verebilmeli.

Çocuklarımız büyük oranda anne babalarının yansımasıdır deniyor. Kitap okumalarını istiyorsak bizde kitap okumalıyız. Biz de ekran bağımlısı olmamalıyız. Ekran bağımlısı olan çoğu çocukta aile ile doğru iletişimin düşük olduğu görülmüş. İletişimsizlikten oluşan boşluğu oyunlar, faydasız hatta zarar veren içerikli paylaşımların doldurduğu söyleniyor uzmanlar tarafından… Ailenin çocuğu tanıması, ekran ve oyunlara alternatif hobiler üretmesi bir öneri…Spor ya da sanat dalları ile uğraşan çocuklar ekrandan uzak kalacaktır. Sorumluluklarını da yerine getirmesi sağlanmalı çocuğun; odasını toparlaması, derslerine çalışması, mutfakta yaşına göre işler yapması sağlanmalı ki boşluğu az olsun zamanı yararlı aktiviteli dolsun. Çocuk uzun süre kendi halinde başıboş bırakılmamalı. Anne baba çocuklarına yetebilmek için kendini geliştirmeli. Zararlı olmayan bir oyunu çocuklarıyla oynayabilmeli mesela anne baba… Çocukları anlayabilmek onların dünyasıyla hemhal olmak ya da empati kurabilmekle de mümkün malum. Doğru içeriklere yönlendirebilmeli anne baba…Ekranda nerelerde gezinmiş takip edebilmeli.

Çocuğu zararlı paylaşımlardan korumada aile faktörü yanında internet aleminde düzgün yararlı içerik oluşturacak insanların varlığı da önemli. Çocuklar bu mecrada bu kesin. O vakit mecrada uygun içerik üreticisi şart. Doğru içerik üreticiliği ciddi bir görev ve sorumluluk.

Çocuk yetiştirmek aile de başlayan akrabalar, okullar, toplum emeği ile desteklenen hepimizin sorumlu olduğu bir hal. Çocuklar geleceğimiz… Ekran ya da başka bağımlılıklara teslim edemeyeceğimiz kıymetlilerimiz.

YAZAR: ASLI GÜLHAN BEK/MALMÜDÜRÜ